Postepowanie w przypadku powstania skażenia srodkami chemicznymi i radioaktywnymi

 POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU
POWSTANIA SKAŻENIA ŚRODKAMI CHEMICZNYMI ORAZ RADIOAKTYWNYMI

1. ZAGROŻENIE CHEMICZNE

 
ZAGROŻENIE CHEMICZNE - uwolnienie niebezpiecznych dla ludzi i środowiska pierwiastków chemicznych oraz ich związków, mieszanin lub roztworów występujących w środowisku lub powstałych w wyniku działalności człowieka.
 

PAMIĘTAJ!

 
Zgodnie z art. 245 ust. 1 ustawy prawo ochrony środowiska (dz.u. z 2017 r. poz. 519 z późn. zm.) obowiązkiem każdej osoby, która zauważy wystąpienie awarii jest niezwłoczne powiadomienie o tym osób znajdujących się w strefie zagrożenia oraz państwowej straży pożarnej, policji lub służby dyżurnej centrum zarządzania kryzysowego.
 
Poważną awarią, zgodnie z art. 3 ww. ustawy nazywa się zdarzenie, w szczególności emisję, pożar lub eksplozję, powstałe w trakcie procesu przemysłowego, magazynowania lub transportu, w których występuje jedna lub więcej niebezpiecznych substancji, prowadzące do natychmiastowego powstania zagrożenia życia lub zdrowia ludzi lub środowiska lub powstania takiego zagrożenia z opóźnieniem.
 

PAMIĘTAJ!

Na ogół zapach środków chemicznych jest wyczuwalny wcześniej, zanim ich stężenie stanie się groźne dla twojego życia.
 
JEŻELI USŁYSZAŁEŚ SYGNAŁ OSTRZEGAWCZY LUB KOMUNIKAT O ZAGROŻENIU CHEMICZNYM
 

Jeśli jesteś w samochodzie: 

• zamknij okna,
• wyłącz nawiew i klimatyzację,
• jak najszybciej opuść strefę skażenia,
• słuchaj lokalnego radia.

Jeśli jesteś poza budynkiem: 

• udaj się do najbliższego budynku,
• jeśli to możliwe poruszaj się prostopadle do kierunku wiatru,
• w miarę możliwości chroń drogi oddechowe np. oddychając przez chusteczki do nosa, ubranie lub inny materiał, zostaw odzież wierzchnią i obuwie przed budynkiem.

Jeśli jesteś w budynku (wewnątrz budynku toksyczne opary mają mniejsze stężenie):

• zamknij wszystkie okna i drzwi,
• wyłącz wentylację i klimatyzację,
• słuchaj cały czas lokalnego radia lub TV,
• uszczelnij otwory wokół drzwi i okien,
• zamknij zasuwy do pieców, kominków,
• zaklej wszystkie otwory i kanały,
• gdy miałeś kontakt z niebezpiecznymi substancjami: nie dotykaj ust i oczu, umyj się pod prysznicem, a jeśli to jest niemożliwe umyj pod bieżącą wodą ręce, twarz,
• jeżeli podejrzewasz, że gaz albo szkodliwe opary dostają się do środka, oddychaj płytko przez wilgotne ubranie lub inny materiał.

 
POSTĘPOWANIE PODCZAS NIEBEZPIECZNEGO ZDARZENIA Z SUBSTANCJAMI CHEMICZNYMI JEŚLI JESTEŚ W STREFIE BEZPOŚREDNIEGO ZAGROŻENIA

Poza budynkiem: 

• unikaj kontaktu z jakimikolwiek podejrzanymi substancjami i przedmiotami – nie dotykaj i nie wąchaj ich,
• chroń swoje drogi oddechowe - oddychaj płytko przez ubranie lub inny materiał,
• staraj się oddalić od niebezpiecznego obszaru najszybciej jak to możliwe.

W budynku:

• unikaj kontaktu z jakimikolwiek podejrzanymi substancjami i przedmiotami, nie dotykaj i nie wąchaj ich,
• zamknij okna i opuść pomieszczenie zamykając za sobą drzwi,
• wyłącz wentylatory i klimatyzację,
• chroń swoje drogi oddechowe - oddychaj płytko przez ubranie lub ręcznik,
• staraj się oddalić od niebezpiecznego obszaru najszybciej jak to możliwe.

 
PO PRZYBYCIU WŁAŚCIWYCH SŁUŻB STOSUJ SIĘ DO POLECEŃ PROWADZĄCEGO AKCJĘ RATOWNICZĄ!
 

2. ZAGROŻENIE RADIACYJNE

 
PROMIENIOWANIE JONIZUJĄCE – promieniowanie składające się z cząstek bezpośrednio lub pośrednio jonizujących albo z obu rodzajów tych cząstek lub fal elektromagnetycznych o długości mniejszej niż 100 nanometrów [ustawa z dnia 29 listopada 2000 r. Prawo atomowe (t.j. dz.u. z 2017 r. Poz 576 z późn. Zm.)
 
PAMIĘTAJ!
MATERIAŁY RADIOAKTYWNE SĄ NIEBEZPIECZNE Z POWODU SZKODLIWEGO ODDZIAŁYWANIA NIEKTÓRYCH TYPÓW PROMIENIOWANIA NA KOMÓRKI CIAŁA. IM DŁUŻEJ OSOBA JEST NARAŻONA NA PROMIENIOWANIE, TYM WIĘKSZE JEST ZAGROŻENIE.
 
Zagrożenie radiacyjne może wystąpić w miejscu, gdzie prowadzona jest działalność z materiałem jądrowym, źródłem promieniowania jonizującego lub substancjami promieniotwórczymi.

 
Ten symbol to znak promieniowania jonizującego, tzw „koniczynka”. Umieszcza się go na urządzeniach lub
pojemnikach zawierających źródła promieniowania, drzwiach laboratoriów, pojazdach, którymi takie źródła się
przewozi.
 
Symbol ten jest bardzo istotną informacją-ostrzeżeniem, ponieważ promieniowanie jonizujące nie działa na nasze zmysły.
 
W ZWIĄZKU Z TYM:
NIE WIDZIMY GO! NIE SŁYSZYMY! NIE CZUJEMY! JEGO WYKRYCIE JEST MOŻLIWE DOPIERO PO UŻYCIU SPECJALISTYCZNYCH URZĄDZEŃ DETEKCYJNYCH.
 

PAMIĘTAJ:

Nie zbliżaj się do przedmiotów oznaczonych symbolem promieniowania jonizującego, nie dotykaj, nie demontuj, nie otwieraj pojemników, w których mogą znajdować się materiały promieniotwórcze lub rozszczepialne (z którymi możesz mieć styczność np. podczas katastrofy drogowej z udziałem pojazdu transportującego materiały promieniotwórcze lub rozszczepialne), nie zbliżaj się do materiałów promieniotwórczych lub rozszczepialnych nieznanego pochodzenia (np. Porzuconych), nie kupuj ich, nie przechowuj w kieszeniach biurkach, teczkach itp.,
 
PAMIĘTAJ TEŻ O TRZECH PODSTAWOWYCH ZASADACH OCHRONY RADIOLOGICZNEJ:

• im krótszy czas przebywania w pobliżu źródła promieniowania tym mniejsza dawka,
• im dalej od źródła promieniowania tym bezpieczniej,
• osłona osłabia promieniowanie.

 
w przypadku znalezienia przedmiotu nieznanego pochodzenia oznaczonego
symbolem promieniowania jonizującego powiadom:

• Służbę Dyżurną Wojewódzkiego Centrum Zarządzania Kryzysowego w Gdańsku

Bezpłatny telefon alarmowy 987
telefon: 58 30 77 204, 58 30 23 232, 583058 968
telefon komórkowy: 601 661 703
e-mail: centrum@gdansk.uw.gov.pl
i/lub

• Centrum ds. Zdarzeń Radiacyjnych Państwowej Agencji Atomistyki:
• telefon: 22 194 30, 22 621 02 56,
  telefon kom.: 783 920 151,
  fax: 22 556 27 82, 22 621 02 63,
  e-mail: cezar@paa.gov.pl
   
  W CZASIE ZAGROŻENIA RADIACYJNEGO

1.      zachowaj spokój,

• nie każdy wypadek związany z wydostaniem się substancji promieniotwórczych jest dla ciebie niebezpieczny,
• komunikat o wystąpieniu zagrożenia radiacyjnego (np. z powodu poważnych awarii reaktorów jądrowych w państwach ościennych), będzie podany do publicznej wiadomości.

2.      nie ufaj plotkom, nie wpadaj w panikę,

3.      uważnie i stale słuchaj oficjalnych komunikatów m.in. radiowych i telewizyjnych, zawierających informacje o:

• zdarzeniu i sytuacji radiacyjnej,
• przewidywanym rozwoju sytuacji,
• skutkach zdarzenia dla ludzi i środowiska,
• sposobie postępowania, w tym możliwych do zastosowania środkach i działaniach dla ochrony zdrowia (takich jak np. podanie preparatów jodu stabilnego).

 
POSTĘPUJ ZGODNIE Z TREŚCIĄ PODAWANYCH KOMUNIKATÓW!

W razie zalecenia pozostania w domu:

1. zamknij okna i drzwi,
2. wyłącz wentylację, klimatyzację, ogrzewanie nawiewowe itp.,
3. zamknij (uszczelnij) zasuwy piecowe i kominowe, zabezpiecz inne otwory w mieszkaniu (budynku),
4. ukryj zwierzęta, inwentarz nakarm przechowywaną w zamknięciu paszą,
5. przechowuj żywność w szczelnych pojemnikach lub lodówce, przed schowaniem niezabezpieczoną żywność dokładnie opłucz,
6. unikaj spożywania: żywności z twojego ogrodu, warzyw i owoców nieznanego pochodzenia, wody z niepewnych źródeł, mleka od krów i kóz wypasanych na skażonym terenie lub karmionych skażoną paszą i pojonych skażoną wodą,
7. pozostań wewnątrz pomieszczeń do czasu odwołania zalecenia przez władze lokalne (służby ratownicze),
8. jeśli musisz wyjść na zewnątrz zakryj nos i usta mokrym ręcznikiem, chusteczką itp.,
9. gdy powracasz z zewnątrz do miejsca schronienia:

• schowaj rzeczy noszone na zewnątrz do plastikowej torby i szczelnie ją zamknij,
• następnie umyj dokładnie całe ciało (łącznie z włosami), zmień buty i odzież.

 
 Źródło: https://bezpieczna.um.warszawa.pl/documents/56928/3787305/03_poradnik.pdf/d8fb2124-adac-7072-ee91-c5b0ffa1a3ed?t=1634499642160